२२ जेठ
इन्डिजिनियस भ्वाइस
इन्डिजिनियस कम्युनिटी रेडियो नेटवर्कको समन्वयमा नेटवर्कमा आवद्ध सामुदायिक रेडियोहरुको लागि 'लैंगिक समता तथा सामाजिक समावेशीकरण नीति २०७४' भर्खरै बनेको छ | नेटवर्कमा आवद्ध चार सामुदायिक रेडियोहरू : रेडियो कैरन (रामेछाम); रेडियो नमोबुद्ध (काभ्रे); रेडियो लिखु (रामेछाप) र रेडियो सुम्हात्लुंग (पांचथर) को सहभागितामा काठमाडौँमा दुइदिने अन्तरक्रिया कार्यक्रममार्फत मस्यौदा तयार पारि अन्तिम रुप दिइएको हो | कार्यक्रममा सामुदायिक रेडियोको विश्व संगठन (अमार्क) एसिया प्यासिफिकका निर्देशक सुमन बस्नेतले सामुदायिक रेडियोमा महिलाको अवस्था र सामुदायिक रेडियोहरूका लागि लैंगिक नीतिको सान्दर्भिकताबारे आफ्ना प्रस्तुति दिएका थिए | कार्यक्रमको सहजिकरण; मस्यौदा लेखन र नीति निर्माण कार्यमा स्वतन्त्र अनुसन्धाता एवं नारीवादी महिला संजाल 'चौकठ'का सदस्य कैलाश राईको विशेष भूमिका रह्यो |
रेडियोहरूमा आदिवासी जनजाति महिला; सिमान्तिकृत-अल्पसंख्यक-बहिष्करणमा परेका/पारिइएका समुह एवं समुदायहरुको सहभागिता र सहज पहुँच स्थापित गर्ने प्रयत्नलाई नीतिगत आधार प्रदान गर्न यो नीति निर्माण गरिएको नेटवर्कका अध्यक्ष जगत दोंगले बताए |
इन्डिजिनियस कम्युनिटी रेडियो नेटवर्क आदिवासी जनजाति बाहुल्य रहेका स्थानहरूमा उनीहरूद्वारा उनीहरूकै लागि संचालित सामुदायिक रेडियोहरूको संजाल हो | अहिले नेटवर्कमा देशका विभिन्न स्थानमा संचालित २१ वटा सामुदायिक रेडियोहरु आवद्ध रहेका छन् | ति रेडियोहरूमा आदिवासी जनजाति महिला; सिमान्तिकृत-अल्पसंख्यक-बहिष्करणमा परेका/पारिइएका समुह एवं समुदायहरुको सहभागिता र सहज पहुँच स्थापित गर्ने प्रयत्नलाई नीतिगत आधार प्रदान गर्न यो नीति निर्माण गरिएको नेटवर्कका अध्यक्ष जगत दोंगले बताए | नीतिको प्रस्तावनामा उल्लेख छ : "रेडियोको नीति निर्माण र कार्यक्रम उत्पादनका सबै तहमा आदिवासी जनजाति समुदायका महिला सहभागिताका लागि सहजीकरण गर्न, महिला तथा अल्पसंख्यक र सिमान्तकृत समुदायका माग र चासोलाई दैनिक समाचार र कार्यक्रमका विषयको रुपमा उठाउन, समाजका सक्रिय सदस्यका रुपमा महिला एवं सम्बन्धित समुदायको सकारात्मक चित्रणको सुनिश्चितता गर्न र संचारमा विविध समुदायका महिलाहरूको पहुँचको लागि प्राविधिक सीप र आत्मविश्वास वृद्धिमा सहयोग गर्दै रेडियोलाई लैंगिक एवं सामाजिक र सामुदायिक हिसावले समावेसी बनाउने ध्येयका साथ 'लैंगिक समता तथा सामाजिक समावेशीकरण नीति २०७४' कार्यन्वयनमा ल्याइएको छ |"
नीतिमा रेडियोको आन्तरिक संरचनादेखि कार्यक्रम उत्पादन, श्रोत व्यक्ति छनौटसम्मका पक्षमा महिला एवं विविध सामाजिक समुह/समुदायहरूको सहभागिता सुनिश्चित गर्ने; ति समुदायका सवाल उठानलाई प्राथमिकतामा राख्नेदेखि सुत्केरी बिदा, बिरामी बिदा, काजक्रिया बिदालगायतका कुरासमेत उल्लेख छ |
